Cha Ernesto Cardenal, người Nicaragua vừa qua đời hôm ngày 1/3/2020 hưởng thọ 95 tuổi. Cuộc đời đầy thăng trầm, phạm nhiều sai lầm và cuối đời được ơn hoán cải, được tha vạ.
Cha Ernesto là một nhà thơ và là một nhà hoạt động tích cực của Thần học Giải phóng theo chủ nghĩa cộng sản. Cha đã tích cực cộng tác với phong trào cách mạng Mặt trận Giải phóng Dân tộc Sandinista, kết thúc chế độ độc tài của tổng thống Anastasio Somoza, cha được bổ nhiệm làm Bộ trưởng bộ Văn hoá cùng ngày đảng cộng sản chiến thắng 19/7/1979, và tiếp tục giữ chức vụ này cho đến 1987. Vì chức vụ này mà cha đã bị ĐGH Gioan Phaolô II ra vạ huyền chức (không được phép cử hành Thánh lễ, các Bí tích trong đạo Công Giáo và nếu tín hữu tham dự cũng bị vạ lây).
Trong thời gian đó, một số linh mục khác cũng bị huyền chức vì cùng một lý do, bao gồm cả người em là linh mục Dòng Tên Fernando. Cha Fernando rời bỏ chính trị năm 1990 và được nhận lại vào Dòng Tên năm 1997.
Thời kỳ những năm 1960 tại Châu Mỹ Latinh với sự nghèo đói và khoảng cách giàu nghèo quá lớn đã làm nảy sinh trong Giáo hội phong trào Thần học Giải phóng. Các thần học gia giải phóng đọc và giải thích Thánh kinh cũng như các chân lý đức tin từ cái nhìn của người nghèo bị áp bức, với mong mỏi được giải phóng khỏi bất công xã hội.
Các thần học gia giải phóng đã cung cấp những cách nhìn và lối diễn giải độc đáo về các chân lý đức tin; đóng góp lớn vào kho tàng phong phú của lịch sử thần học và vào truyền thống sống động của Giáo hội.
Tuy nhiên, Toà Thánh hay lưu ý các thần học gia thuộc trường phái này, rằng tuy quả thật Đức Kitô có thể được gọi là Đấng giải phóng, nhưng Ngài giải phóng con người cách toàn diện, nhất là về mặt thiêng liêng, chứ không chỉ về mặt vật chất và xã hội.
Việc áp dụng quan điểm cộng sản vào trong phân tích xã hội cũng bị nghi ngại là phiến diện, không lột tả đầy đủ thực tại xã hội loài người. Quan điểm giải phóng thiên về đấu tranh giai cấp cũng bị nghi ngại là gây đau thương và sự dữ nhiều hơn là mang màu sắc của ân sủng giải thoát đến từ Đức Kitô.
Trong chuyến viếng thăm đầy khó khăn tại Nicaragua, ngày 4/3/1983 tại phi trường Managua, ĐTC Gioan Phaolô II đã từ chối cha Ernesto khi cha quỳ xuống trước mặt ngài xin hôn nhẫn. ĐTC Gioan Phaolô II, giờ cao tay nghiêm khắc cảnh cáo cha và lớn tiếng lặp lại hai lần: “Cha phải lập tức tuân theo quy luật của Giáo hội.” Đáp lại sự răn đe của vị lãnh đạo tối cao của Giáo hội, cha cười và tỏ ý bất tuân phục. Khoảnh khắc đó đã được ghi lại trong bức hình nổi tiếng mà quý vị có thể xem thấy bên dưới. Sau nhiều lần cảnh cáo từ Vatican gửi đến cho cha nhưng không thành công, vài tháng sau đó, ĐGH Gioan Phaolô II đã vạ huyền chức đối với cha Ernesto.
Năm ngoái cha Ernesto Cardenal nhập viện điều trị bệnh. Đức tổng giám mục Waldemar Sommertag, Sứ thần Toà Thánh tại Nicaragua, thông báo tình trạng của cha cho ĐTC Phanxicô biết và với lòng lành thương xót, ĐTC Phanxicô đã giải vạ Huyền Chức cho cha.
Sau khi được giải vạ cha rất vui mừng và được phép cử hành Thánh lễ trở lại. Và trong năm qua cha rất bình an đón nhận giờ ra đi của mình. Hôm nay tạ ơn Chúa vì cha đã hoàn thành chặng đường dương thế: lắm thăng trầm, nhiều lỗi lầm và được thứ tha.
Gx. Cần Giờ - DCCT
Bài về chủ đề Toà thánh-Giáo hoàng:
