▪ 1 ▪
"Thỏa hiệp" là từ ngữ mà nhà cầm quyền cộng sản Ba Lan dùng để nói về ngài Karol Józef Wojtyła (sau này trở thành đức giáo tông John Paul II), khi giải mật hồ sơ hậu cộng sản, với bản đánh giá: "Wojtyla là một người dễ có những thỏa hiệp với Nhà nước hơn là Hồng Y Wyszynski (bấy giờ là Tổng giám phục giáo phận Warsaw)".
Trong một hồ sơ khác của an ninh Ba Lan, vào năm 1967, có đoạn: "Không giống như Wyszynski, ông ta (tức Karol Wojtyla) đã dung hòa lòng mộ đạo truyền thống của dân chúng với Công giáo trí thức; không thấy ông ta tham gia vào các hoạt động chánh trị chống nhà nước. Có vẻ như là các vấn đề chánh trị không phù hợp với ông ta...".
▪ 2 ▪
Karol Wojtyla - bấy giờ là Giám mục phụ tá của giáo phận Kraków - khi nhận được thư mời từ nhà cầm quyền, Ngài đã đạp xe đạp lóc cóc tới tận trụ sở đảng Công nhân thống nhứt Ba Lan (tức đảng cộng sản).
Trong cuộc gặp tại trụ sở đảng cộng sản Ba Lan, giám mục Karol Wojtyla đã tặng một cuốn sách kèm theo lời giải thích, "Quí ông muốn dựng xây đất nước Ba Lan thịnh vượng, tôi nghĩ cuốn sách này sẽ có ích cho quí ông".
Cuốn sách mà Ngài đem tặng, đó là: Kinh Thánh!
▪ 3 ▪
Khi tình hình Ba Lan căng thẳng, giá thực phẩm leo thang, trong bài thuyết giảng nhân lễ Giáng sinh tại Kraków, đức Karol Wojtyla nói:
"Khi người dân bị thương tích và khổ đau, Giáo hội phải lên tiếng bênh vực không vì chống đối khuynh hướng chánh trị nào, mà vì tình yêu và tình liên đới của con cái Thiên Chúa".
▪ 4 ▪
Nhiều sử liệu hiện đại cho rằng đức giáo tông John Paul II (tức Karol Wojtyla) là một trong những khuôn mặt nổi bật nhứt đã đóng vai trò thiết yếu dẫn tới sự chuyển đổi trang sử "hậu cộng sản" tại Ba Lan nói riêng, và hệ thống Xô Viết - Đông Âu nói chung!
Khi đức giáo tông John Paul II bày tỏ ý nguyện của Ngài về thăm quê hương lần đầu tiên vào năm 1979, bấy giờ đảng cộng sản Ba Lan rất lo ngại nhưng không thể từ khước ý nguyện chính đáng về thăm quê cha đất tổ của Ngài.
Một thỏa thuận đã được đưa ra: Ngài cam kết không diễn ngôn mang mục tiêu/ tính chất chánh trị trước quần chúng.
Quả thực, trong suốt cuộc trở về Ba Lan, đức giáo tông John Paul II không có một ngôn từ nào đả kích chế độ.
Tuy nhiên, một cơn địa chấn đã được thực hiện. Đó là khi đức giáo tông John Paul II kêu gọi: "Các con, đừng sợ" (Don't be afraid). Thông điệp ngắn gọn này, ngay lập tức, khiến cho đất nước Ba Lan rúng động và tạo những cơn sóng địa chấn âm ỉ kéo dài ngày qua ngày, tháng qua tháng, năm qua năm, tích tụ năng lượng.
Nguyễn Chương
Bài về chủ đề Nhận định:
