NGUỒN: https://www.thecatholictelegraph.com/a-contemporary-assumption/45200
Đấy là đơn đặt hàng kỳ lạ nhất đời: "Cứ vẽ bất kỳ điều gì ông thích."
Không một chút đắn đo, ông Tim Langenderfer, trả lời liền: "Tôi muốn vẽ về chủ đề Đức Mẹ được rước lên trời."
Ông Langenderfer, là một hoạ sỹ được đào tạo bài bản tại Đại học Dayton, và hiện đang giảng dạy tại trường trung học Công giáo Lehman, vốn rất ham thích về nghệ thuật thánh (liturgical art = sacred art). Hồi đó, đơn hàng của ông hầu như đều là tranh chân dung, với các đề tài từ vẽ người thân cho tới các vị thánh. Ông đã vẽ hai bức chân dung chính thức cho hai vị giám mục địa phương là TGM Daniel Pilarczyk và GM Roger Foys - và gần đây, ông cũng mới hoàn thành bức vẽ giáo hoàng Bênêđíctô XVI cho Chủng viện Thánh Maria (miền Tây).
Không lạ chi khi bức hình mà vị hoạ sỹ vẽ về chủ đề Mẹ Thiên Chúa được rước lên trời, lại có những nét rất đặc trưng của lối vẽ chân dung. Thế nhưng, bức vẽ này còn là một diễn ngôn thần học nữa.
Vị hoạ sỹ chia sẻ thế này, "Tôi đã nghiên cứu nhiều bức vẽ về đề tài Đức Mẹ được rước lên trời, và tôi nhận ra rằng, trong nhiều bức vẽ, Đức Mẹ có vẽ đang đi xuống, chứ không phải đang được rước lên. Và tôi muốn nhấn mạnh trước tiên rằng, có điều gì đó, có lực nào đó đang tác động lên Mẹ. Không phải tự Mẹ bay lên. Thứ đến, tôi muốn truyền tải ý tưởng rằng, Mẹ đã hoàn toàn tin tưởng phó thác nơi Thiên Chúa."
Ông Langenderfer vẽ Đức Mẹ với cặp mắt nhắm lại, thế nhưng khi ông vẽ đôi bàn tay Đức Mẹ ở tư thế được chôn cất theo lối truyền thống, ông muốn diễn tả rằng, dù Đức Mẹ đã qua đời, hay Đức Mẹ được rước lên trời khi đang ngủ, và đó không phải là vấn đề tín lý quan trọng. Và vị hoạ sỹ cho biết, "Tôi muốn để ngỏ cho những giải thích, suy tưởng."
Ông cũng vẽ Đức Mẹ trông già dặn hơn các bức hoạ về chủ đề Đức Mẹ được rước lên trời thuộc hàng kinh điển, Đức Mẹ được vẽ với đôi tay trông khá rắn chắc. Ông Langenderfer cho biết, xuất phát từ lòng sùng kính, nhiều hoạ sỹ đã vẽ Đức Mẹ nhìn thanh tú và trẻ trung, thế nhưng với ông, ông chọn thể hiện lòng sùng kính của mình, qua việc mô tả sự cao trọng và phẩm giá của những người phụ nữ làm lụng vất vả, "chân lấm tay bùn". Tóc Đức Mẹ đương chuyển màu hoa râm, thế nhưng vị hoạ sỹ chia sẻ, "dù cho Mẹ có tuổi, thì tuổi tác chỉ làm Mẹ thêm duyên dáng mà thôi", vì Mẹ không vương chút tội luỵ nào.
Trước khi vẽ phác hoạ, ông Langenderfer đã tham khảo ý kiến của các học giả tại Thư viện Thánh Mẫu của Đại học Dayton, đó cũng là nơi mà ông có thể nghiên cứu về Thánh Mẫu học và được chiêm ngưỡng nhiều cách vẽ, cách mô tả hiện đại về Đức Trinh Nữ. Trong bức hoạ do chính mình thực hiện, ông đã kết hợp rất nhiều phong cách, từ lối vẽ theo kiểu trường lớp truyền thống, cho đến phong cách nghệ thuật tân thời, phong cách art deco, và phong cách ấn tượng, bởi vậy, mà bức vẽ hiện đại của ông có sự gắn kết với nghệ thuật thánh của nhiều thế kỷ trước. Ngoài ra, như truyền thống của nghệ thuật thánh, bức vẽ cũng hàm chứa nhiều biểu tượng: chẳng hạn, 12 dải màu toả sáng từ áo váy của Đức Mẹ, tượng trưng cho 12 chi tộc Israel và 12 Tông Đồ.
Ông John Heckel, vị khách hàng của hoạ sỹ, đã tặng bức hoạ này cho cha mẹ của mình nhân dịp kỷ niệm 60 năm ngày cưới của họ. Vị hoạ sỹ cho biết, ông bà Bert và Mary Heckel "đã treo bức hoạ tại phòng khách là nơi họ lần chuỗi Mân Côi chung với nhau hàng ngày. Cụ ông và cụ bà tham dự thánh lễ mỗi ngày, cho đến khi họ không thể đến nhà thờ được nữa, thì họ lại cùng nhau cầu nguyện dưới bức hoạ."
Sau khi ông bà Heckel qua đời, gia đình đã dâng cúng bức hoạ cho Giáo xứ "Thánh Anbêtô Cả". Thế nhưng khi Giáo xứ "Đức Mẹ được rước lên trời" xây dựng nhà thờ mới, ông Langenderfer cho biết, "bà con ở giáo xứ Thánh Albertô Cả, cho rằng, nên tặng bức hoạ tân thời về chủ đề Đức Mẹ được rước lên trời này, cho thánh đường được dâng hiến cho Mẹ." Bức hoạ hiện được treo ngay tiền đường, giáo hữu sẽ rảo bước dưới bức hoạ mỗi khi tiến vào nhà thờ.
Xin mời bạn, chiêm ngưỡng bức hoạ rất lạ về chủ đề rất quen thuộc với chúng ta này.
【Hoàng Long (Nhóm Phiên dịch Mai Khôi) chuyển ngữ từ CATHOLIC TELEGRAPH】
